Bersyukur kehadrat illahi dengan limpah kurnianya di sini kami ingin berterima kasih kepada pensyarah yang sangat kami sanjungi iaitu Puan Asmah binti Subari@Sarman. Dengan didikan dan ajaran beliau kami dapat menyiapkan tugasan dengan sempurna. Dalam blog ini kami ingin menceritakan peristiwa 13 Mei 1969 merupakan peristiwa hitam bagi rakyat Malaysia. Kami berharap agar anda semua mendapat input-input baru tentang peristiwa tersebut.
Nama Ahli :
1. Muhammad Shahir bin Mazlan 16DET15F1018
2.Mohamad Aidil Adha bin Ahmad Fauzi 16DET15F1017
3.Sorn Archaned A/L Net Sai 16DET15F1016
4.Intan Sofiah bt Adnan 16DET15F1019
5.Nur Izzatul Nazifa bt Che Azmi 16DET15F1010
BERMULALAH TRAGEDI 13 MEI
Peristiwa rusuhan kaum yang berlaku pada 13 Mei 1969 merupakan peristiwa hitam dalam sejarah Malaysia. Pada waktu ini, semangat perkauman amat kuat berlaku dalam kalangan orang Melayu dan juga Cina di Tanah Melayu. Parti-parti politik seperti MCA, MIC, PAS, GERAKAN dan Parti Buruh dan lain-lainnya menyuburkan perasaan perkauman kerana tujuannya semata-mata menarik populariti seseorang pemimpin. Kebanyakan parti pada masa itu ditubuhkan pada dasar perkauman ataupun keagamaan. Parti yang terbuka kepada semua kaum boleh dikatakan tidak akan mendapat sambutan sebagaimana Parti IMP oleh Dato’ Onn. Walaupun Parti Gerakan pada asalnya namun hakikatnya parti ini dikuasai oleh orang-orang Cina.
Dalam peristiwa ini, DAP dan Parti Buruh merupakan kelompok yang paling kuat bermain dengan sentiment perkauman. Walaupun Parti Gerakan cuba untuk meneutralkan sifat perkaumannya namun parti in tetap memberi sumbangan kepada berlakunya peristiwa 13 Mei 1969. Dalam kempen DAP dan Gerakan, persetujuan sebagaimana yang termaktub dalam perlembagaan telah dipersoalkan seperti hak-hak orang Melayu dan juga penggunaan bahasa Melayu. Peristiwa ini berlaku apabila parti Gerakan dan DAP memenangi pilihanraya di Kuala Lumpur ( Dulu Selangor ). Pilihanraya tersebut berlaku pada 10 Mei 1969. Selepas pengumuman kemenangan tersebut, penyokong parti Gerakan dan DAP telah melakukan perarakan tanpa permit sehinggalah malam 12 Mei. Dalam perarakan yang disertai oleh kaum Cina itu, pelbagai perkataan yang menyinggung perasaan orang Melayu telah dikeluarkan seperti “Melayu Mati”, “Malai Si”,”Kuala Lumpur Sekarang Cina Punya”, “ Melayu Balik Kampung”, “Halau Semua Polis” sehinggalah menunjukkan kemaluan mereka. Perarakan yang diadakan oleh DAP dan Gerakan ini lebih kepada perarakan perkauman dan bukannya perarakan untuk menyambut kemenangan. Mereka telah berarak pada 11 Mei hingga malam 12 Mei secara haram dengan melalui Jalan Campbell dan Jalan Hale ( sekarang Jalan Raja Abdullah menghala masuk ke Kampung Baharu yang merupakan kawasan orang Melayu yang juga merupakan kubu kuat UMNO di Kuala Lumpur. Oleh itu, Tun Dr Ismail telah mengatakan bahawa sistem demokrasi telah mati ditangan parti pembangkang.
Dalam pilihanraya 1969, pembangkang telah memenangi sebanyak 51.5% undi berbanding dengan Perikatan yang hanya menang sebanyak 48.5% undi sahaja. MCA pada kali ini kalah teruk dan Perikatan hanya bergantung kepada kekuatan UMNO sahaja. Namun keengganan Gerakan untuk mewujudkan kerajaan campuran telah menyebabkan Perikatan masih berkuasa di Negeri Selangor.
Perarakan yang diadakan oleh parti pembangkang daripada kalangan kaum Cina telah menyebabkan perasaan tidak puas hati dalam kalangan orang Melayu tambahan pula mereka merasakan mereka hampir hilang kuasa di bumi sendiri. Melihat perarakan yang diadakan oleh pihak pembangkang ini telah menyebabkan orang Melayu risau dengan masa depan yang akan mereka hadapi. Oleh itu, mereka telah mengambil keputusan untuk turut mengadakan perarakan sebagai tindak balas kepada pihak pembangkang. Oleh itu, Haji Ahmad Razali telah mencadangkan supaya diadakan satu perarakan orang Melayu bagi meraikan kemenangan UMNO dan perarakan ini mendapat kebenaran daripada Datuk Haji Harun Idris yang merupakan Menteri Besar Selangor.
Rumah Menteri Besar telah dijadikan pusat untuk berkumpul oleh pemuda Melayu. Khabar angin yang menyatakan akan berlaku rusuhan kaum tersebar menyebabkan orang Melayu yang menyertai perarakan tersebut telah menyediakan senjata bersama mereka seperti parang, keris, buluh runcing dan lain-lain bagi menghadapi sebarang kemungkinan. Pergaduhan berlaku di Setapak dengan cepat telah merebak ke Jalan Tunku Abdul Rahman, Kampung Baharu, Pudu dan Kampung Pandan. Ramai yang terkorban dalam rusuhan ini sehingga Yang Di Pertuan Agong terpaksa mengistiharkan darurat di Kuala Lumpur.
Keadaan yang genting tersebut, telah menyebabkan Tuanku Yang Di-Pertuan Agung telah mengistiharkan darurat atas nasihat Tunku Abdul Rahman. Sebuah majlis iaitu Majlis Gerakan Negara telah ditubuhkan oleh Tunku Abdul Rahman dengan melantik Tun Abdul Razak sebagai pengerusi dan Tun Abdul Razak pula melantik Tun Dr Ismail sebagai Timbalan Pengerusi MAGERAN. Tun Dr Ismail pada waktu dalam keadaan uzur dan cuba mendapatkan rawatan di London, namun terpaksa dibatalkan apabila Tun Razak meminta beliau membantunya dalam menangani masalah rusuhan tersebut. Parlimen kembali berfungsi pada 23 Febuari 1971 dan sistem demokrasi mula dipulihkan. Tunku Abdul Rahman telah meletakkan jawatan dan menyerahkan jawatan tersebut kepada Tun Abdul Razak. Peristiwa 13 Mei tersebut dan juga slogan Malaysia Malaysian telah membunuh sistem demokrasi negara selama 22 bulan. DISEBALIK RUSUHAN 13 MEI 1969
Mendedahkan
punca sebenar rusuhan 13 Mei
"Ketika
orang ramai masih berhimpun untuk perbarisan tersebut, pergaduhan berlaku di
Kampung Baru berhampiran, di mana dua lori orang Cina telah dibakar.
"Pada
jam 7.15 petang, saya dapat lihat satu gerombolan berkumpul seperti lebah di
persimpangan Jalan Raja Muda dan Batu Road. Lebih banyak kenderaan dipecahkan
dan rumah kedai orang Cina dibakar.
"Pekedai
Cina dan India di Batu Road telah bergabung membentuk satu 'pasukan pertahanan
kawasan' dengan bersenjatakan apa sahaja yang sempat dicapai parang, kayu,
batang besi dan botol
"Apabila
kumpulan orang Melayu beredar, maka penduduk terbabit terus tertindak balas.
Bahagian depan kedai dan kereta yang disyaki milik orang Melayu telah
dipecahkan atau dibakar
"Polis
tiba kira-kira jam 9 malam tetapi tidak berkawal di situ. Kemudian, trak yang
membawa anggota Unit Simpanan Persekutuan (pasukan pencegah rusuhan) dan
Regimen Askar Melayu beredar dari situ"
(Petikan
daripada catatan wartawan Far Eastern Economic Review, Bob Reece, mengenai apa
yang disaksikan dengan matanya sendiri berlaku pada 13 Mei 1969 selepas
sekumpulan pemuda Melayu berkumpul di luar rumah Menteri Besar Selangor, Datuk
Harun Idris lewat petang hari berkenaan).
Sudah
hampir empat dekad berlalu selepas tercetusnya rusuhan kaum pada 13 Mei 1969
Bagaimanapun,
apakah yang mencetuskan rusuhan paling buruk dalam sejarah 50 tahun Malaysia,
yang mengorbankan 196 nyawa (mengikut rekod rasmi), masih menjadi rahsia, dan
sehingga ini terdapat pelbagai versi mengenainya.
'Versi
rasmi' menyebut rusuhan tersebut berpunca daripada tindakan provokasi penyokong
pembangkang yang didominasi kaum Cina, yang merayakan kejayaan mereka dalam
pilihanraya umum yang menyaksikan Parti Perikatan kalah teruk.
'Semuanya
karut'
Bagaimanapun,
pihak pembangkang telah menyangkal kebenaran versi tersebut. Terdapat
teori-teori lain yang mendakwa rusuhan itu telah dirancang untuk menggulingkan
Perdana Menteri, Tunku Abdul Rahman.
Kekurangan
maklumat awam mengenainya menjadi batu penghalang bagi mereka yang ingin
mendedahkan apa yang sebenarnya berlaku. Tetapi satu set dokumen yang baru
dideklasifikasikan di London, telah membuka peluang kepada ahli sosiologi, Dr
Kua Kia Soong untuk mencari kebenarannya.
Pada akhir
tahun lalu, Pengetua Kolej New Era itu telah mengambil cuti belajar selama tiga
bulan untuk meneliti rekod dan dokumen di Pejabat Rekod Awam di London mengenai
tragedi 13 Mei yang telah dideklasifikasikan selepas luputnya tempoh 30 tahun
dokumen berkenaan dideklasifikasi sebagai rahsia.
Hasil
kajiannya ke atas dokumen yang dideklafisikasikan itu yang telah dikompilasikan
dalam buku terbaru Dr Kua yang akan dilancarkan Ahad ini mendapati rusuhan 13
Mei itu bukanlah berpunca daripada keganasan kaum, sepertimana yang telah
digambar kepada rakyat Malaysia.
"Sejarah
(rasmi peristiwa) 13 Mei penuh dengan karut-marut, ia tidak mendedahkan
apa-apa. Ia meletakkan kesalahan itu ke atas parti pembangkang yang sebenarnya
tidak benar, mereka bukan menjadi puncanya," kata Dr Kua kepada
malaysiakini dalam satu temubual baru-baru ini.
"Buku
saya itu menunjukkan bahawa pihak yang bertanggungjawab adalah golongan
kapitalis (dalam Umno), elemen-elemen dalaman yang merancang dan melaksanakan
pelan ini. Ada rancangannya berdasarkan kepada mereka yang berkumpul di
kediaman menteri besar (Selangor).
"Terdapat
dokumen dan laporan risikan yang menunjukkan perkara itu. Sejarah rasmi perlu
mendedahkan kebenaran dan bukannya meletakkan kesalahan kepada setiap orang
yang sepatutnya tidak harus dipersalahkan," kata aktivis sosial dan
pendidikan itu.
Dr Kua
menegaskan bahawa peristiwa 13 Mei merupakan satu 'coup d'etat' atau rampasan
kuasa terhadap Tunku oleh golongan kapitalis Melayu yang muncul ketika itu yang
disokong oleh polis dan tentera untuk merampas kuasa daripada aristokrat lama
untuk melaksanakan agenda baru Melayu.
Plot
menumbangkan Tunku
Beliau
berpendapat, rusuhan itu adalah perbuatan 'samseng Melayu' yang disokong oleh
ahli-ahli politik di belakang rancangan rampasan kuasa tersebut.
Sebagai
contohnya, kata beliau, "sekumpulan samseng tiba-tiba muncul dari semua
penjuru" pada 13 Mei untuk berkumpul di kediaman Datuk Harun dan
tindak-tanduk polis dan tentera yang boleh dipersoalkan yang hanya berdiri dan
memerhatikan sahaja apa yang sedang berlaku.
Tambahnya,
dokumen-dokumen itu juga menunjukkan, kurang daripada seminggu selepas rusuhan
tersebut, Timbalan Perdana Menteri ketika itu, Tun Abdul Razak, yang
mempengerusikan Majlis Operasi Negara, diberikuasa penuh untuk mentadbir negara
satu petanda wujudnya komplot mengenainya.
Manakala
perbincangan mengenai perancangan masa depan telahpun dijalankan sebelumnya,
termasuk Dasar Kebudayaan Negara (diumumkan pada 1971).
Satu
dokumen rahsia dari pejabat kabinet Britain yang dimuat dalam buku tersebut,
menunjukkan, tidak sampai seminggu selepas rusuhan itu berlaku, Agensi
Perisikan Pusat (CIA) dapat mengesan apa yang sedang dirancang oleh Tun Razak
'untuk memperkukuhkan ketuanan Melayu, meminggirkan kaum Cina dan mengenepikan
Tunku'.
Dr Kua
turut mempersoalkan peranan anggota pasukan keselamatan dalam peristiwa
berdarah 13 Mei itu.
"Malah,
ketika itu, kalangan diplomatik (juga bertanya-tanya) mengapakah, pada hari
rusuhan itu berlaku, Razak bertemu dengan pegawai tertinggi polis dan tentera,
tetapi mereka tidak berbuat apa-apa," katanya.
Lebih
menarik lagi, kata Dr Kua, pasukan keselamatan Malaysia adalah sebuah pasukan
yang berpengalaman luas sewaktu melancarkan peperangan terhadap pengganas
komunis antara tahun 1948 dan 1960 dan bereputasi tinggi.
"Merekalah
yang berjaya menghapuskan penentangan komunis yang membabitkan operasi yang
lebih sukar daripada mengawal rusuhan, tetapi mereka tidak dapat mengawal
(rusuhan) pada 1969 selama berhari-hari, berminggu-minggu," soalnya.
Ekoran
itu, Dr Kua membuat kesimpulan: "Peristiwa 13 Mei adalah satu helah untuk merampas
kuasasaya bukanlah orang pertama yang berkata bahawa ia adalah satu rampasan
kuasa, tetapi saya menyediakan dokumen yang menunjukkan bahawa ia adalah satu
rampasan kuasa."
Jumlah
korban tidak diketahui
Dokumen
yang telah dideklafisikasikan itu termasuk laporan-laporan yang dibuat oleh
wartawan asing yang berada di Kuala Lumpur pada masa itu, laporan kakitangan
Pesuruhjaya Tinggi British yang memantau insiden tersebut dan pelbagai lagi
laporan sulit dari kalangan diplomat.
Ini
dianggap pertamakalinya satu catatan lengkap mengenai tragedi tersebut akan
dapat ditatapi rakyat Malaysia, kerana banyak laporan wartawan asing telah
diharamkan di samping tiada akses terhadap dokumen tempatan.
Bagaimanapun,
apa yang tidak dapat dipastikan dalam buku tersebut adalah satu lagi rahsia,
iaitu jumlah sebenar korban tragedi tersebut.
Angka
rasmi korban rusuhan 13 Mei adalah 196 orang, 180 cedera akibat senjatapi dan
259 lagi cedera kerana senjata lain, 9,143 orang ditangkap dan 5,561
daripadanya didakwa di mahkamah, 6,000 kehilangan tempat tinggal, dan
sekurang-kurangnya 211 kenderaan dan 753 bangunan telah musnah atau mengalami
kerosakan.
Dokumen
yang telah dideklasifikasikan dan dokumen antarabangsa yang lain pada masa itu
menganggarkan jumlah korban yang lebih tinggi tetapi angka sebenarnya tidak
diketahui, tetapi majoriti korban tersebut dikatakan dari kalangan orang Cina.
Dr Kua
berkata, beliau berharap dapat memecahkan mitos tersebut melalui penerbitan
bukunya.
"Iaitu
rusuhan kaum akan berlaku bila orang Melayu tidak merasa senang, itulah
sebabkan mengapa kita perlukan Dasar Ekonomi Baru, polisi tindakan afirmatif
dan yang lain-lainnya, jika tidak orang Melayu tidak merasa senang dan rusuhan
akan tercetus.
"Ini
adalah mitos pertama yang kita perlu uraikan kerana dokumen-dokumen menunjukkan
sesetengah mereka yang mencetuskannya (tragedi 13 Mei) bersubahat dengan pihak
polis dan tentera," katanya.
Mitos
kedua, kata Dr Kua, ahli akademik dan ahli teori majmuk yang memegang pandangan
bahawa rusuhan akan berlaku secara semulajadi dalam negara yang rakyatnya
terdiri dari berbilang kaum.
Sebaliknya,
kata beliau, orang Melayu, Cina dan India tidak secara tiba-tiba mengambil
keputusan untuk bergaduh sesame mereka.
"Ia
tidak berlaku macam itu," tambahnya.
Ditanya
sama ada beliau bimbang pihak berkuasa akan bertindak mengharamkan bukunya itu
sepertimana yang berlaku kepada buku mengenai pergaduhan di Kampung Medan, Dr
Kua berkata: "Dalam zaman internet, apa maknanya apabila sesebuah buku itu
diharamkan? Kita boleh siarkannya di laman web, anda boleh buat apa saja".
Isu perkauman
dalam pilihan raya 1969
Isu-isu perkauman yang menyentuh emosi dan
sentimen menjadi tema utama sepanjang kempen pilihanraya yang telah menaikkan
semangat kaum-kaum di Malaysia. Semasa kempen Pilihan Raya 1969, calon-calon
pilihan raya serta ahli-ahli politik terutamanya daripada parti pembangkang,
telah membangkitkan soal-soal sensitif berkaitan denganBahasa Kebangsaan
(Bahasa Melayu), kedudukan istimewa orang Melayusebagai (Bumiputera) dan hak
kerakyatan orang bukan Melayu. Hal ini telah menimbulkan perasaan perkauman dan
syak wasangka. Parti Perikatan yang dianggotai oleh
(UMNO–MCA–MIC) telah mengalami kekalahan yang teruk dalam Pilihan Raya 1969.
Jumlah kerusi yang dimenanginya dalam Dewan Rakyat (Parlimen) telah menurun
daripada 89 kerusi pada tahun 1964 kepada 66 kerusi pada tahun 1969. Parti
Perikatan telah kehilangan majoriti dua-pertiga dalam Dewan Rakyat. Parti Gerakan Rakyat Malaysia (Gerakan), Parti
Tindakan Demokratik (DAP) dan Parti Progresif Rakyat (PPP) menang 25 buah
kerusi dalam Dewan Rakyat manakala PAS menang 12 kerusi. Sebab terjadinya Peristiwa 13 Mei 1969 adalah
perarakan kemenangan pihak pembangkang. Penyokong-penyokong Parti Gerakan telah
mengutuk dan menghina orang-orang Melayu semasa mengadakan perarakan di
jalan-jalan raya di sekitar Kuala Lumpur.
Pembangkang
meraikan kemenangan
Peristiwa ini berlaku berikutan pengumuman
keputusan Pilihanraya Umum pada 10 Mei 1969. Dr. Tan Chee Khoon dari parti Gerakan telah
menang besar di kawasanBatu, Selangor. Beliau minta kebenaran polis untuk
berarak meraikan kemenangan parti tersebut di Selangor yang menyaksikan 50:50
di Selangor. Perarakan tersebut menyebabkan kesesakan jalan raya di sekitar
Kuala Lumpur. Perarakan hingga ke Jalan Campbell dan Jalan Hale dan menuju ke
Kampung Baru. Sedangkan di Kampung Baru, diduduki lebih 30,000 orang Melayu
yang menjadi kubu UMNO, berasa terancam dengan kemenangan pihak pembangkang. Di
sini letaknya rumah Menteri Besar Selangor ketika itu, Dato’ Harun Idris. Dikatakan kaum Cina yang menang telah berarak
dengan mengikat penyapu kepada kenderaan mereka sebagai lambang kemenangan
mereka menyapu bersih kerusi sambil melaungkan slogan. Ada pula pendapat yang
mengatakan penyapu tersebut sebagai lambang mereka akan menyapu (‘menyingkir’)
orang-orang Melayu ke laut. Dalam masyarakat Melayu, penyapu mempunyai konotasi
yang negatif (sial). Ada yang mencaci dan meludah dari atas lori ke arah orang
Melayu di tepi-tepi jalan.
Perarakan
kematian Cina
Akibat daripada rusuhan maut tersebut, kesesakan
jalanraya turut berlaku. Di Jinjang, Kepong, kematian seorang Cina akibat
sakit tua diarak sepanjang jalan dengan kebenaran polis. Namun perarakan
kematian bertukar menjadi perarakan kemenangan pilihan raya dengan menghina
Melayu.
Pada hari Selasa 13 Mei, Yeoh Tech Chye selaku
Presiden Gerakan memohon maaf di atas ketelanjuran ahli-ahlinya melakukan
kebiadapan semasa perarakan. Yeoh menang besar di kawasan Bukit Bintang, Kuala
Lumpur. Tapi permohonan maaf sudah terlambat.
DARURAT!!!!
Rumah Menteri Besar
Selangor
UMNO telah mengadakan perarakan balas pada pagi 13 Mei
1969 yang mengakibatkan terjadinya peristiwa ini. Hal ini adalah kerana
perasaan emosi yang tinggi dan kurangnya kawalan dari kedua-dua pihak.
Perarakan ini tidak dirancang.
Orang Melayu berkumpul di rumah Menteri Besar Selangor di
Jalan Raja Muda Abdul Aziz di Kampung Baru, Kuala Lumpur. Dato’ Harun Idris
selaku Menteri Besar Selangor ketika itu cuba mententeramkan keadaan.
Rupa-rupanya, mereka yang berkumpul telah membawa senjata pedang dan parang panjang
dan hanya menunggu isyarat lampu hijau dari Dato’ Harun Idris untuk mengamuk.
Ketika berkumpul, cerita-cerita tentang kebiadapan ahli
parti Gerakan tersebar dan meluap-luap. Jam 3.00 petang datang berita kejadian
pembunuhan orang Melayu di Setapak, hanya dua kilometer dari rumah Menteri
Besar Selangor.
4.00 petang dua penunggang motosikal Cina yang melalui
Jalan Kampung Baru telah dipancung. Sebuah van membawa rokok dibakar dan
pemandunya dibunuh. Pemuda-pemuda Cina yang dikatakan dari PKM dan kongsi-kongsi
gelap telah bertindak balas. Mereka membunuh orang-orang Melayu di sekitar
Kuala Lumpur. Rupa-rupanya orang Cina dan pemuda Cina ini lengkap dengan
pelbagai senjata besi, tombak dan lembing berparang di hujung seperti dalam
filem lama Cina.
Rusuhan besar terjadi. Perintah darurat dikeluarkan,
semua orang tidak dibenarkan keluar dari rumah. Pasukan polis berkawal di
sekitar Kuala Lumpur. Tentera dari Rejimen Renjer lebih awal dikerahkan menjaga
keselamatan sekitar Kuala Lumpur.
Rejimen Renjer
Pasukan FRU di keluarkan dari Kampung Baru dan askar dari
Rejimen Renjer ambil alih. Malangnya pasukan ini terdiri dari orang-orang
Melayu,Iban, Cina, India, Sikh, Gurkha dan lain-lain turut menembak
orang-orangMelayu dan ini menyebabkan kemarahan orang Melayu semakin
meluap-luap. Menurut laporan, ketua pasukan Rejimen Renjer dikatakan berbangsa
Cina.
Pemuda-pemuda Melayu yang mempertahankan Kampung Baru dan
yang lain-lain mengamuk merasakan diri mereka terkepung antara orang Cina
dengan askar Rejimen Renjer. Beberapa das turut ditujukan ke arah rumah Menteri
Besar Selangor.
Askar Melayu
Akhirnya Regimen Renjer dikeluarkan dan digantikan dengan
Askar Melayu. Beberapa bangunan rumah kedai di sekitar Kampung Baru, Jalan
Tuanku Abdul Rahman masih terus terbakar. Pentadbiran diambil-alih oleh Askar
Melayu. Malangnya beberapa askar Askar Melayu turut masuk ke kedai-kedai emas
Cina dan mengambil harta benda di sana. Ada yang berkata askar tersebut
berpakaian preman.
Ramai orang Cina dibunuh dan dicampakkan ke dalam lombong
bijih timah. Konon ada rakaman televisyen, beberapa pemuda Cina ditangkap,
dibariskan di tepi lombong dan dibunuh. Bagaimanapun, sehingga sekarang, tiada
bukti yang diedarkan mengenai rakaman ini.
Panggung Odeon
Pemuda-pemuda Cina dari kongsi-kongsi gelap telah
bertindak mengepung Panggung Odeon, di Jalan Tuanku Abdul Rahman, Kuala Lumpur.
Beberapa iklan disiarkan dalam bahasa Cina di skrin pawagam menyuruh penonton
dari kalangan Cina keluar dari panggung. Penonton Melayu di panggung tersebut
ramai yang mati. Ini termasuklah dua orang Askar Melayu yang tinggal di Sungai
Ramal, Kajang.
Seorang polis bernama Rahim yang tinggal di Kuala Lumpur
yang turut menonton wayang di Odeon terkena tetakan di kepala dan berpura-pura
mati. Beliau masih hidup hingga sekarang. Akibat daripada tindakan sebegini,
orang-orang Melayu mulai bertindak balas, dan dikatakan kepala orang Cina yang
dibunuh diletakkan di atas pagar .
Abdul Rafai Alias bersama rakan-rakannya dari Semenyih
yang datang ke Kuala Lumpur turut terperangkap dan terkejut dengan rusuhan kaum
yang tidak disangka-sangka pada 13 Mei itu. Beliau turut melangkah-langkah
mayat mereka yang telah terbunuh di atas jalan.
Khabar angin mengatakan Tentera Sabil dari Sungai Manik
hendak datang ke Kampung Baru tetapi tersekat. Begitu juga dengan Tentera
Selempang Merah dari Muar dan Batu Pahat tersekat dan disekat oleh polis di
Balai Polis Kajang dan Cheras.
Ada 4 kiai di sekitar Kampung Baru mengedarkan air jampi
dan tangkal penebat, iaitu ilmu kebal dengan harga yang agak mahal. Sesiapa
yang memakainya menjadi kebal dan boleh terbang. Apa yang pasti, Askar Melayu
juga telah menyelamatkan orang Melayu di Kampung Baru ketika itu. Mungkin juga
ramai yang pernah mendengar kisah parang terbang yang terbang dan memenggal
kepala orang Cina.
Namun rusuhan kaum tidak terjadi di Kelantan, Terengganu
dan Pahang.Di Perak, Kedah, Pulau Pinang serta Perlis tidak ada sebarang
pergaduhan. Negeri Johor dan Negeri Sembilan juga tidak terjadi apa-apa. Cuma
ada sedikit kekecohan di Melaka. Di Betong ada tembakan dilepaskan oleh PKM.
Ada yang menyifatkan bahawa pergaduhan ini sebenarnya
adalah pergaduhan “politik” dan bukannya perkauman. Kerana sebelum itu
masyarakat Melayu dan Cina boleh hidup dalam keadaan yang harmoni. Seperti
dinyatakan pergaduhan tidak belaku di negeri Melayu seperti Kelantan, Pahang
dan Kedah. Jika ia merupakan isu perkauman, pastinya hari ini tiada lagi orang
Cina di negeri-negeri tersebut kerana habis dibunuh.
Kesimpulannya, pergaduhan ini bukanlah rusuhan perkauman,
kerana ia hanya terjadi selepas pilihanraya (perbezaan politik) dan hanya
melibatkan orang-orang Melayu dan Cina di Kuala Lumpur sahaja.
Angka korban
Angka rasmi menunjukkan 196 mati, 439 cedera, 39 hilang
dan 9,143 ditahan. 211 kenderaan musnah. Tapi ramai telah menganggar ramai lagi
dibunuh. Sebuah thesis PhD. daripada Universiti California, Berkeleymenganggar
seramai 2,000 orang hilang nyawa dalam peristiwa 13 Mei.
Di mana Tunku
Ketika itu (13 Mei 1969), Tunku Abdul Rahman baru pulang
dari Alor Star meraikan kemenangan beliau di sana.
6.45 petang Encik Mansor selaku Ketua Polis Trafik Kuala
Lumpur memaklumkan kejadian pembunuhan kepada Tunku Abdul Rahman.Darurat
diisytiharkan pada jam 7.00 malam 13 Mei 1969. Ada khabar angin mengatakan
Tunku sedang bermain mahjung. Dalam tulisannya, Tunku menafikan hal tersebut.
Mageran
Negara diisytiharkan darurat pada malam 16 Mei 1969 di
seluruh negara dan Mageran dibentuk di bawah pentadbiran Tun Abdul Razak.
Parlimen dibubarkan.
Peristiwa 13 Mei 1969 menyebabkan Tunku Abdul Rahman
dipersalahkan oleh orang Melayu dan Malaysia secara keseluruhannya. Berikutan
itu Tunku meletakkan jawatan pada tahun 1970. Buku “Dilema Melayu” (“Malay
Dilemma“) oleh Tun Dr Mahathir telah diharamkan. Dikatakan Tun Dr Mahathir
memburuk-burukkan Tunku Abdul Rahman.
Keadaan akhirnya dapat dikawal dan beberapa keputusan
telah diambil bagi mencari jalan penyelesaian termasuklah penubuhan beberapa
badan seperti Majlis Perundingan Negara, Dasar Ekonomi Baru dan Rukun
Negaratelah diciptakan.
Ternyata langkah Tunku Abdul Rahman penyingkiran
Singapura dari Malaysia tidak menyelesaikan masalah perkauman. Peristiwa 13 Mei
1969 merupakan kemuncak kemarahan lama orang Melayu kerana mereka miskin di
tanah air mereka sendiri.
Barisan Nasional dibentuk.Wilayah Persekutuan Kuala
Lumpur dibentuk bagi mengurangkan pengundi Cina dalam Dewan Undangan Negeri
Selangor. Beberapa ahli politik yang dianggap berbahaya telah ditahan melalui
Akta Keselamatan Dalam Negeri (ISA). Persempadanan pilihan raya yang lebih
bijaksana dan seimbang telah dilaksanakan. Sistem demokrasi, pilihan raya dan
agihan kek ekonomi (hak-hak keistimewaan bumiputera) mendapat tafsiran semula.
PENGAJARAN PERISTIWA 13
MEI
1. Kehilangan Nyawa dan Harta Benda
Peristiwa 13 Mei 1969 ini sebenarnya tidak menghasilkan
sebarang faedah kepada berlakunya perpecahan dan perbalahan antara kaum Melayu
dan kaum Cina yang mengakibatkan kerosakan harta benda yang besar malah yang
paling malang ialah nyawa yang terkorban, kejadian seperti ini meninggalakan
kesan dan pengajaran yang pahit dan getir kepada saudara mara dan kaum keluarga
yang terlibat.
2. Perintah Berkurung
Selepas berlakunya peristiwa 13 Mei 1969 , kerajaan
terpaksa mengeluarkan Perintah Berkurung yang disebabkan oleh kekacauan dan
pecahbelah antara kaum . Ini bertujuan untuk mengawal keselamatan rakyat dan
mengembalikan kestabilan negara ketika itu. Ini membawa kesan yang buruk
terhadap suasana persekitaran dan pergaulan yang kurang harmoni antara kaum kerana
ianya menyekat aktiviti yang bebas untuk mencari punca pendapatan seperti
menjalankan perniagaan , susah berinteraksi dan saling berhubungan antara kaum
.Selain itu , segala aktiviti harian masyarakat tersekat.
3. Keuntungan Kepada Musuh-Musuh Negara
Peristiwa 13 Mei 1969 ini telah menguntungkan kepada
musuh-musuh negara yang sentiasa mengambil kesempatan dan peluang untuk
memecah-belahkan rakyat dan ingin menakluk Malaysia sebagai taklukan dan
jajahan negaranya .Pengalaman yang perlu diteladani daripada peristiwa ini
ialah keadaan negara yang menjadi tidak aman , huru-hara dan rakyat yang
berbilang kaum berpecah-belah akibat daripada rasa tidak berpuashati dengan
isu-isu yang sensitif terutama isu perkauman .Antara contoh-contoh yang boleh
dijadikan panduan kepada negara ialah kejatuhan empayar Melayu Melaka di tangan
penjajah portugis pada tahun 1511 begitu juga dengan pencerobohan dan
penaklukan tanah kepunyaan negara Arab khususnya di Semenanjung Gaza dan Tebing
Barat Jordon oleh kuasa Israel , dan penindasan secara kejam terhadap rakyat
Palestin setelah berjaya mencerobohi bumi Arab ini .
4. Perpaduan Nasional
Tragedi Peristiwa 13 Mei 1969 ini memberi kepada kita
pengajaran dan kerajaan telah mengadakan dasar perpaduan antara kaum dan
masyarakat sekeliling untuk dijadikan panduan dan pegangan masyarakat yang
berbilang kaum bagi menjalankan hidup secara aman dan sentiasa bersifat berbaik
sangka antara satu sama lain .Kesedaran penting di kalangan rakyat bahawa sikap
hormat-menghormati , bertolak-ansur , bertoleransi dan menjauhi sifat-sifat
yang terkeji seperti berdengki , beriri hati dan menanam sifat curiga di antara
kaum . Dengan terdapat pelbagai jenis kaum , agama , budaya dan pegangan agama
di Malaysia maka Peristiwa 13 Mei 1969 ini pasti berulang sekiranya tiada
kesedaran tentang isu-isu sensitif yang timbul seperti hak kedudukan istimewa
kaum Melayu yang merupakan penduduk asal bagi negara ini . Oleh itu kaum-kaum
lain yang tinggal di negara ini perlu menghormati kedudukan istimewa kaum
Melayu dan mewujudkan suasana yang harmoni di kalangan masyarakat . Pendek kata
tanggungjawab perpaduan adalah tanggungjawab semua pihak.
5. Keadilan Ekonomi
Tragedi 13 Mei juga menunjukkan bahawa matlamat perpaduan
masyarakat sukar dicapai jika masyarakat Malaysia dalam kemiskinan ianya
menjadi lebih sukar jika majoriti kadar kemiskinan penduduk itu hanya pada satu
kaum sahaja.Keadaan ekonomi dan demografi penduduk Malaysia menunjukan bahawa
majoroti penduduk Bumiputra tinggal di luar bandar kebanyakan adalah
berpendapatan rendah dan miskin. Kemiskinan ini akan menjadi isu didalam
masyarakat Malaysia,khususnya masyaraka Bumiputra.Untuk mencapai keharmonian
hidup adalah sukar.Oleh itu selepas 13 Mei,satu dasar pragmatik yang diberi
nama Dasar Ekonomi Baru (DEB),telah digubal oleh kerajaan. Dasar ini merupakan
satu dasar jangka panjang (1970-1990)yang mempunyai dua objektif utama iaitu :
(i) Membasmi kemiskinan tanpa mengira kaum,
(ii) Menyusun semula masyarakat,
Dasar ini tidak bertujuan untuk merampas kekayaan atau
hak sesuatu kaum dan memberikan kepada kaum yang lain. Sebaliknya dasar
tersebut bertujuan untuk merapatkan jurang perbezaan antara golongan yang
miskin dan golongan yang kaya. Objekif yang lain ialah menghapuskan identiti
pekerjaan dengan keturunan kaum yang ketara dalam masyarakat Malaysia.
Pembentukan Malaysia yang berteraskan Perpaduan Nasional
yang teguh, bersatu padu, maju dan harmoni di mana setiap warga Malaysia harus
sama-sama berganding bahu membantu serta menyokong usaha KERAJAAN dalam memupuk
perpaduan.
Selasa, 6 Oktober 2015
KESIMPULAN
Peristiwa pahit 13
Mei 1969 bukan sahaja dicatat sebagai sejarah pertelingkahan kaum yang
menggariskan sempadan - sempadan yang harus diteliti dan dipelihara oleh semua
pihak, malah ia turut memaparkan rahsia-rahsia pembinaan negarabangsa yang
mencakupi bidang-bidang politik, sosial dan ekonomi serta betapa pentingnya
integrasi nasional. Andaikata petanda-petanda yang diperolehi itu gagal
dimanafaatkan sudah tentu cita-cita untuk membina Malaysia sebagai sebuah
negara maju dan makmur akan menjadi bayangan sahaja.
Selepas peristiwa
ini kerajaan telah memperkenalkan beberapa dasar seperti Dasar Ekonomi Baru dan
Rukun Negara bagi memulihkan system sosio-ekonomi negara dan perpaduan
penduduk. Diharapkan peristiwa seperti ini tidak lagi berulang di Malaysia.
Dalam peristiwa ini apa yang penting bukanlah siapa yang terlibat dan bersalah
dalam rusuhan ini, tetapi apakah puncanya peristiwa ini berlaku dan apakah
langkah-langkah yang boleh diambil untuk mengatasinya. Sikap ultra-racist,
chauvinist serta kegagalan dalam memahami Kontrak Sosial dan Pakatan Murni
semasa penubuhan Malaysia merupakan punca utama masalah ini berlaku.
RUJUKAN
Buku teks Pengajian Malaysia, Edisi ke-5, Mardiana Nordin ,
Hasnah Hussin
